اندیکاتور RSI چیست؟ | یکی از محبوبترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در میان معاملهگران، اندیکاتور RSI است. دلایلی مانند انعطافپذیری و ارائه سیگنالهای معاملاتی قدرتمند – البته در صورت استفاده درست – باعث شده تا معاملهگران علاقه زیادی به این اندیکاتور از خود نشان دهند. «RSI» اندیکاتوری از خانواده «مومنتوم» است. یکی از اصلیترین کاربردهای این اندیکاتور، تشخیص جهت و قدرت تحرکات قیمتی به شمار میرود. برای آشنایی هر چه بیشتر با این اندیکاتور با نتورک نیوز همراه باشید.
اندیکاتور RSI چیست؟
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی، مخفف Relative Strength Index است. RSI اندیکاتوری بازگشتی است که برای تأیید و تعیین نقاط قیمتی و سطوح بازگشتی بازار بهکاربرده میشود و به دلیل اینکه در دو سطح بین ۰ تا ۱۰۰ در حال نوسان است در شاخه اسیلاتورها گنجانده میشود. اندیکاتور RSI نشاندهندهی قدرت بازار و قدرت خریداران و فروشندگان نسبت به هم است و از همین حیث، شاخص قدرت نسبی نامیده شده است. در تنظیمات RSI نیز عموماً از تنظیم ١۴ روزه استفاده میشود. این اندیکاتور همانند اندیکاتور مکدی (MACD) در ردیف اسیلاتورها جای گرفته است.
چگونه از RSI استفاده کنیم؟
شاخص RSI به شما کمک میکند تا درباره اینکه در قیمت خوبی اقدام به خرید کردهاید یا نه، قضاوت بهتری داشته باشید. اما این شاخص همه چیز را به شما نمیگوید. اینکه شاخص RSI در منطقه اشباع خرید یا اشباع فروش قرار گرفته باشد، الزماً به این معنا نیست که حتما صعود یا سقوط خواهد کرد. هیچ تضمینی دراین باره وجود ندارد.
نتایج شاخص قدرت نسبی باید با اندیکاتورهای دیگر ترکیب شود تا به شما کمک میکند، بازگشت روندهای محتمل را شناسایی کنید. ترید کردن بر اساس یک اندیکاتور تقریباً دیوانگی محض است. روش هوشمندانه آن است که مهارتهایتان را پیرامون چند اندیکاتور و اطلاعات مختلف گردآوری کنید تا به تصویر بزرگتری از آنچه در بازار میگذرد، دست یابید.
شاخص RSI تنها یکی از چند ابزاری است که میتواند به شما در پایش بازار کمک کند. استفاده از آن در استراتژیهایتان به فهمیدن نقاط مناسب خرید یا فروش کمک میکند. RSI روش فوقالعادهای است تا بدانید که آیا در زمان مناسبی وارد شدهاید یا قصد خارج شدن دارید.
تشریح با یک مثال
هرچند شاخص RSI را میتوان در هر بازاری از بازار سهام گرفته تا بازار مبادلات ارز خارجی استفاده کرد، اما برای توضیح استفاده آن از یک مثال استفاده میکنیم. با آغاز روند صعودی بازار ارزهای دیجیتال، بهتر است یکی از توکنها را برای نمایش چگونگی کار کردن شاخص RSI انتخاب کنیم. بر اساس توییت یکی از تریدرهای توییتر که احترام زیادی برایش قائل هستم، توکن هایوترمینال (HVN) را برای آموزش شاخص RSI استفاده کردهام. بیایید به وضعیت نمودار نگاه جزئیتری بیاندازیم و شرایط این توکن را ارزیابی کنیم. نمودار زیر قیمت جفتارز HVN در برابر BTC را برای بازه زمانی ۵ روزه نمایش میدهد.
جفتارز HVN/BTC
این نمودار تغییرات قیمت را به همراه حجم معاملات و شاخص RSI در زیر نمودار قیمت (نوسانگر نارنجی رنگ) نشان میدهد. بر اساس این نمودار در تایمفریم ۵ دقیقهای، مقیاس سمت راست RSI که از ۰ تا ۱۰۰ درجهبندی شده، در بازه زمانی مذکور ۴ بار به سطح اشباع خرید یا همان ۷۰ رسیده است. رسیدن شاخص RSI به این سطح زمان مناسبی را برای فروش اعلام کرده است. در طرف مقابل شاخص قدرت نسبی ۲ بار به منطقه اشباع فروش یا همان ۳۰ رسیده که در واقع زمان مناسبی را در این مواقع برای خرید کردن نشان داده است.
عملکرد شاخص RSI تا چه اندازه درست بود؟
در تاریخ ۴ آوریل شاخص RSI تا حدود ۲۰ درصد نیز پایین آمد که یک سیگنال قوی از فروش بیش از حد این توکن را نشان میدهد. این باعث شد تا موقعیت مناسبی برای خرید این توکن در آن زمان به وجود آید. سیگنال دیگری که از این شاخص میشد گرفت، در تاریخ ۷ آوریل و با رسیدن آن به حدود ۷۵ درصد بود. در این حالت، توکن HVN وارد شرایط اشباع خرید شده بود اما چند ساعت بعدی را مشغول تثبیت قیمت و حرکات افقی شد.
هر چند پس از گذشت چند ساعت (حدود ۶ ساعت)، ریزش قیمت اتفاق افتاد. در این نمودار شاخص RSI روش مناسبی برای اعلام نقاط خرید و فروش بود.
با این حال RSI به تنهایی یک اندیکاتور کاملا مطمئن نیست و نباید به تنهایی بر اساس آن اقدام به خرید و فروش کرد. مانند تمامی تریدرهای تشنه اطلاعات دیگر، شاید شما هم هماکنون علاقهمند شده باشید تا درباره این توکن تحقیقات بیشتری انجام دهید و وضعیت آن را بسنجید.
در این مورد خاص با بررسی رویدادهای مربوط به HVN میتوان به همکاری آن با یک باشگاه بسکتبال و مهمتر از همه ایجاد میزهای فرا بورس در چند روز گذشته اشاره کرد.
استفاده از تحلیل فاندامنتال قطعا به کارتان خواهد آمد، اما استفاده از شاخص RSI به صورتهای دیگر نیز امکانپذیر است. این شاخص به شما کمک خواهد کرد تا به نوعی از «حرارت» دارایی که دارید، با خبر شوید.
کاربرد اندیکاتور RSI چیست ؟
اندیکاتور RSI یک نمودار خطی در پایین صفحه در اختیار شما قرار میدهد. در این نمودار دو سطح مهم ۳۰ و ۷۰ وجود دارد که بهصورت خطچین بین نوسان ۰ تا ۱۰۰ قرار گرفته است. معمولاً نمودار سهام بین سطوح افقی ۳۰ تا ۷۰ نوسان بسیاری دارد. سطح افقی ۳۰ نقش یک حمایتکننده بسیار معتبر را ایفا میکند و نشاندهنده اشباع فروش است و روزهایی که با فشار فروش، اندیکاتور به سطح ۳۰ یا پایینتر از آن نزدیک میشود، نمودار RSI در روزهای آتی به سمت بالا بر میگردد. در سطح افقی ۷۰ و بالاتر از آن هم معمولاً بحث مقاومت وجود دارد که نمودار به اشباع خرید میرسد و بهنوعی خریداران به حد اشباع و کاهش قدرت خرید رسیدهاند و شاهد فشار فروش و کاهش قیمت در نمودار هستیم.
تا اینجا با توجه به آشنایی نسبت به نوسان در سطح ۳۰ تا ۷۰ در اندیکاتور RSI، نوعی دریافت سیگنال و استراتژی معاملاتی را فرا گرفتیم. البته لازم به ذکر در روندهای ایمپالس (صعودی یا نزولی) معمولاً جهش اصلی نمودار در بالای سطح ۷۰ یا پایین سطح ۳۰ است، اما در روندهای خنثی معمولاً نمودار بین دو سطح ۳۰ و ۷۰ نوسان میکند.
شما همینطور میتوانید در نمودار اندیکاتور RSI از ابزار خطوط روند استفاده نمایید. همانطور که در پنل تحلیل تکنیکال آساتریدرآگاه میتوانیم از خطوط روند در چارت سهام استفاده کنیم، در نمودار RSI هم این فرآیند برای به دست آوردن نقاط خرید و فروش سهام قابل استناد و استفاده است. بهعنوان نمونه طبق تصویر زیر، از نوار ابزار تحلیل تکنیکال در سمت چپ خطوط مورب را انتخاب میکنیم و با رسم یک خط مورب، در قسمت اشاره شده به دلیل شکست خط روند صعودی، سیگنال فروش دریافت میشود.
واگرایی «RSI» محبوب و پرطرفدار
ایجاد واگرایی در اندیکاتور «RSI» یکی از محبوبترین سیگنالهای معاملاتی است. برخلاف نواحی اشباع خرید و فروش، واگراییها به معنای واقعی، نشانهای از وجود پتانسیل بازگشت قیمت هستند. واگرایی شرایطی را در نمودار قیمت نشان میدهد که وضعیت قیمت و اندیکاتور مطابقت نداشته باشد. مثلا یک واگرایی نزولی زمانی رخ میدهد که با وجود ایجاد یک نقطه سقف بالاتر در جریان روند صعودی، اندیکاتور سقف پایینتری ایجاد کرده باشد. در تصویر زیر، نمودار سمت چپ یک واگرایی کلاسیک نزولی را نشان میدهد. در این شرایط، قیمت، سقفهای بالاتری را ایجاد میکند. واگرایی اندیکاتور «RSI» نیز نشاندهنده ضعیفتر بودن موج صعودی اخیر نسبت به حرکات قبلی است.
واگرایی «RSI» میتواند تغییر در جهت روند بازار را از قبل پیشبینی کند. زیرا نشاندهنده کاهش مونتوم حرکت قیمت است.
بنابراین، یک واگرایی زمانی به وجود میآید که بر اساس قیمت، پتانسیل ادامه روند وجود داشته باشد. اما وضعیت اندیکاتور «RSI» بیانگر تغییر در نسبت قدرت بین خریداران و فروشندگان و ضعف موج قیمتی اخیر است. در نمودار تصویر زیر و در پایان روند نزولی، اندیکاتور «RSI» یک واگرایی ایجاد کرده است و جهت آتی روند را قبل از بازگشت قیمت، پیشبینی میکند. اگرچه قیمت کف پایینتری را ثبت کرده اما موج قبلی نزولی به طرز قابل ملاحظهای کوتاهتر و در نتیجه ضعیفتر بوده است. در چنین وضعیتی، قیمت به سختی توان ایجاد یک کف جدید را دارد. این کاهش قدرت در روند بازار به واسطه ایجاد واگرایی در «RSI» تایید میشود. در واقع، دانش ما از شیوه تحلیل امواج قیمت، تحلیل نمودار به واسطه «RSI» را تکمیل میکند. با این وصف این تئوری کاملا قابل درک است که امواج قیمت، پایههای اصلی مفاهیم روند و تحلیل نموداری را تشکیل میدهند.
اگرچه آخرین موج قیمت یک کف جدید ثبت نموده است، اما واگرایی اندیکاتور «RSI» نشان از این دارد که آخرین موج، روند قدرت خود را از دست داده است. بنابراین در ادامه میتوانیم بازگشت مجدد قیمت را مشاهده کنیم.
نتیجه گیری
بهصورت کلی اندیکاتور ها تنها تعقیبکننده روند و ابزاری کمکی برای تحلیل تکنیکال به شمار میآیند. هرگز تنها با استفاده از یک اندیکاتور نمیتوان به موقعیت خرید و فروش اکتفا کرد؛ بلکه این سیگنال ها تنها هشداری برای توجه بیشتر به موقعیت سهام و بررسی بیشتر آن است تا اگر شرایط آن مناسب باشد با کمک این ابزار بتوان به تحلیلهای انجامشده استناد کرد.