2

مفهوم EPS و DPS در بورس

  • کد خبر : 1125
  • ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۲۰:۳۴
مفهوم EPS و DPS در بورس

مفهوم EPS و DPS در بورس | قبل از اینکه سال مالی شروع شود مدیران شرکتها بر اساس عملکرد سالهای گذشته و برنامه هایی که در نظر داشته اند را در سال بعد شروع میکنند و از این طریق ، سود سال اینده را پیش بینی می کنند و اما در سال اینده در هر […]

مفهوم EPS و DPS در بورس | قبل از اینکه سال مالی شروع شود مدیران شرکتها بر اساس عملکرد سالهای گذشته و برنامه هایی که در نظر داشته اند را در سال بعد شروع میکنند و از این طریق ، سود سال اینده را پیش بینی می کنند و اما در سال اینده در هر دوره ی مشخص مثلا سه ماهه یا شش ماهه پیش بینی ها و اهداف خود را بازبینی می کنند و رویدادهایی را مورد بازنگری قرار میدهند.

سود هر سهم (EPS) یکی از مهم ترین ملاک ها برای تعیین قیمت سهم و درنتیجه انتخاب آن است. در محاسبه نسبت P/E نیز می توان نقش برجسته EPS را مشاهده کرد. P/E نسبتی است که برای ارزش گذاری یک سهم از سود آن کمک گرفته و چشم اندازی برای رشد سهم در آینده بدست می دهد. در واقع P/E بیان می کند که هر سرمایه گذار به ازای یک ریال سودی که دریافت می کند، حاضر است چند ریال هزینه کند یا در تفسیری دیگر P/E تعداد سال هایی است که طول می کشد تا سرمایه فرد از طریق بازدهی هایی که کسب کرده، برگردد. بدین ترتیب با توجه به جایگاهی که EPS و DPS در تحلیل یک سهم دارد، مفهوم، انواع و تفاوت آن‌ها را در این مقاله بررسی می کنیم.

سود هر سهم یا EPS چیست؟

EPS مخفف عبارت  Earning Per Share و به معنای سود هر سهم است. هر شرکت ملزم به تهیه لیستی از درآمد ها و هزینه های خود می باشد که به این لیست صورت سود و زیان گفته می شود و باید به صورت فصلی ارائه شود. فرمول EPS به این شکل است که اگر در این لیست، هزینه ها و مالیات را از درآمد شرکت کسر کنیم، سود خالص بدست می آید. حال اگر این سود را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، مقدار سود به ازای هر سهم یا همان EPS را خواهیم داشت.

برای درک بهتر مفهوم EPS به مثال زیر توجه کنید.

EPS چیست؟

این تصویر بخشی از صورت سود و زیان یک شرکت است. همانطور که مشاهده می کنید، سود (زیان) خالص این شرکت ۲۹,۱۶۴,۶۹۴ ریال است. با توجه به این که این شرکت در مجموع ۱۴,۲۵۲ سهم دارد، داریم:

فرمول EPS

بنابراین سود هر سهم یا EPS همانطور که در تصویر آمده است، برابر با ۲۰۴۶ ریال می باشد.

سود یا EPS پیش بینی شده چیست؟

تا چند سال قبل، شرکت ها موظف بودند در گزارشی که در ابتدای سال مالی به سازمان بورس ارائه می کنند، یک پیش بینی برای سود هر سهم بر اساس عملکرد خود در سال گذشته نیز ارائه دهند که به آن EPS پیش بینی شده می گویند.

همانطور که از کلمه پیش بینی مشخص است، این EPS عددی است که بر اساس روش های شبیه سازی عملکرد شرکت در سال های گذشته بدست آمده است. پس هیچ قطعیتی برای آن وجود ندارد و ممکن است مقدار EPS که در پایان سال مالی بدست می آید بیشتر، برابر و یا کمتر از  EPS پیش بینی شده باشد.

به دلیل این که برخی از شرکت ها گاهی EPS پیش بینی شده را غیر واقعی برآورد می کردند و این امر باعث گمراهی تحلیلگران می شد، اکنون چند سالی است که سازمان بورس شرکت ها را از ارائه سود پیش بینی شده برحذر داشته است.

سود یا EPS تعدیل شده چیست؟

همانطور که گفته شد، صورت های مالی شرکت ها باید به صورت دوره ای ارائه شوند. مقدار EPS در یکی از این صورت ها بنام صورت سود و زیان گزارش می شود. در هر دوره با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و قوانین و مقررات، ممکن است سود محقق شده شرکت ها در فصول مختلف دستخوش تغییراتی شود. به سود هر سهم که در هر دوره از سال مالی بر اساس تغییرات جدید بدست می آید، EPS تعدیل شده می گویند.

در اینجا با توجه به این که شرکت یک یا چند فصل از سال مالی خود را پشت سر گذاشته است، بخشی از داده هایی که برای محاسبه EPS تعدیل شده استفاده می شود، هم اکنون در دسترس هستند. پس می توان از داده های واقعی و داده های برآورد شده در کنار هم استفاده کرد.

هر چه به انتهای سال مالی شرکت نزدیک تر شویم، مقدار EPS تعدیل شده به سود تحقق یافته هر سهم نزدیک تر خواهد شد زیرا داده های واقعی بیشتری از عملکرد شرکت در دسترس است و برآورد EPS آسان تر خواهد بود.

سود یا EPS تحقق یافته چیست؟

اکنون فرض کنید سال مالی شرکت به پایان رسیده است. در این زمان مدیران و حسابداران شرکت به بررسی آنچه در این سال رخ داده، می پردازند و پس از محاسبه درآمد و هزینه های شرکت، مقدار واقعی سود هر سهم را بدست می آورند. این سود همان EPS تحقق یافته است. در نسبت P/E معمولا از EPS تحقق یافته استفاده می شود.

EPS می تواند بر قیمت سهام شرکت تاثیر بگذارد به همین دلیل همیشه مورد توجه سرمایه گذاران بوده است و با بررسی آن می توانند مبنای درستی برای قیمت سهام شرکت بدست آورند. لازم به ذکر است که چون EPS تحقق یافته در پایان سال مالی شرکت بدست می آید، اثر آن قبلا در قیمت سهام لحاظ شده است.

اهمیت EPS

معیار EPS یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که برای تعیین قیمت یک سهم به کار می‌رود. ESP، همچنین یکی از مؤلفه‌های مهم در محاسبه نسبت قیمت به درآمد است که قیمت در این نسبت، اشاره به همان EPS دارد. از طریق تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر EPS آن، سرمایه‌گذار می‌تواند به ارزش یک سهم پی ببرد، بدین طریق که متوجه می‌شود که بازار حاضر است برای هر ریال از این درآمد، چقدر پرداخت کند.

EPS را از کجا پیدا کنیم؟

سایت tsetmc.com یکی از سایت هایی است که مقدار EPS را برای هر نماد نشان می دهد. به شکل زیر نگاه کنید. این تصویر بخشی از اطلاعات یک نماد است که در این سایت نمایش داده می شود.

EPS را از کجا پیدا کنیم؟

علاوه بر این، EPS هر شرکت در صورت سود و زیاد آن نیز نمایش داده می شود. صورت های مالی شرکت ها را می توانید در سایت codal.ir پیدا کنید. در تصویر زیر بخشی از صورت مالی یک شرکت که شامل EPS است، نشان داده شده است.

جدول EPS

DPS یا سود نقدی چیست؟

DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود. DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود.

با توجه به سیاست های شرکت، مقدار DPS در شرکت های مختلف متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.

اما وجه مشترک تمام شرکت ها در توزیع DPS این است که معمولا هیچ شرکتی تمام EPS خود را بین سهام داران توزیع نمی کند و مقداری از آن را برای نیاز های پیش بینی نشده خود در آینده نگه می دارد. گاهی اوقات شرکت علاوه بر DPS سال مالی جاری، بخشی از سود انباشته سال گذشته را نیز بین سهامداران توزیع می کند. در اینجا ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. شاید دریافت سود بیشتر برای سهامدار جذاب بنظر برسد اما باید توجه داشت که دریافت DPS بالاتر در این حالت معمولا نشانه خوبی نیست. زیرا سود انباشته ای که از سال گذشته توزیع می شود همان سودی است که برای انجام پروژه ای نزد شرکت باقی مانده است. پس این مورد می تواند نشانه ای از بی نظمی در برنامه های شرکت باشد.

انواع سود (تقسیمی)

انواع سود

 

اگرچه سود تقسیمی را معمولا به صورت نقدی به سهام‌داران منتقل می‌کنند، این روش تنها روشی نیست که همواره مورد استفاده شرکت‌ها باشد. روش‌های دیگری نیز برای این کار وجود دارد که موجب به وجود آمدن انواع مختلف سودهای تقسیمی شده است. بر این اساس، می‌توان سودهای تقسیمی را به انواع زیر تقسیم‌بندی کرد:
• سود نقد: رایج‌ترین نوع سود تقسیمی‌ای که در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد، سود نقد است.
• سود در قالب دارایی: گاه برخی از شرکت‌ها سود تقسیمی خود را در قالب دارایی‌هایی نظیر ملک، کارخانه، تجهیزات، وسایل نقلیه و غیره صادر می‌کنند.
• سود در قالب سهام: در این نوع از سود، شرکت بر اساس میزان سهامی که در تملک هر یک از سهام‌داران است، به هر کدام از آنان تعداد مشخصی سهم اضافی اعطا می‌کند.
• سود در قالب سند: در این شیوه، شرکت به سرمایه‌گذاران تعهد می‌دهد که در تاریخ معینی سود آنان را پرداخت کند. سودهای در قالب سند، در اصل نوعی سفته جهت تضمین پرداخت نقدی توسط شرکت در آینده هستند.
• سود در قالب نقدینگی: در این روش، شرکت تمام دارایی‌های خود را به صورت نقد درآورده و و مجموع آن را در میان سهام‌داران توزیع می‌کند. این روش پرداخت سود تقسیمی، معمولا زمانی استفاده می‌شود که شرکت در شرف تعطیلی و ورشکستگی قرار گرفته باشد.

DPS چگونه به دست سهام داران می رسد؟

هر شرکت شرایط و زمان دریافت DPS خود را در اطلاعیه ای منتشر می کند و سهامداران موظفند در مهلت تعیین شده نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند.

این اطلاعیه ها را می توانید در قالب “گزارش پرداخت سود” در سایت codal.ir مشاهده کنید. همچنین تمام اطلاعیه های مربوط به نماد های خود را می توانید در درگاه ذینفعان بازار سرمایه نیز مشاهده کنید. برای آشنایی با این درگاه مقاله «سامانه سجام چیست و ثبت نام در سجام چه مزایایی دارد؟» را در سایت سیگنال مطالعه کنید.

در شکل زیر یک نمونه از گزارش پرداخت سود را مشاهده می کنید.

DPS چگونه به دست سهام داران می رسد؟

تفاوت میان EPS و DPS

تفاوت میان EPS و DPS

با توضیحاتی که در مورد EPS و تعریف و انواع آن و همچنین DPS و تعریف و انواع آن در قسمت‌های بالا داده شد، اکنون می‌توان با روشنی و وضوح بیشتری در مورد تفاوت این دو اصطلاح سخن گفت. در قسمت بالا روشن شد که EPS، به معنای سودی است که در پایان سال مالی به هر یک از سهم‌ها تعلق می‌گیرد و DPS نیز به معنای سودی است که در پایان سال مالی به هر یک از سهام‌داران شرکت اختصاص داده می‌شود.

در واقع، هر دو مورد به سودی اشاره دارند که نصیب شرکت شده است، اما EPS فارغ از سهام‌داران و دیگر سیاست‌های مالی شرکت به سهم تعلق می‌گیرد و DPS با احتساب عواملی همچون نظر مدیران، حسابداران و خود سهام‌داران و همچنین سیاست‌های شرکت در مورد روش، زمان و مقدار سود پرداختی به هر یک از سهام‌داران تعلق می‌گیرد.
نکته دیگر این است که در اغلب موارد، میزان EPS از میزان DPS بیشتر است، زیرا شرکت‌ها معمولا بخشی از EPS را نزد خود نگه می‌دارند و در نتیجه، سود سهام‌داران نیز در نسبت با آن کاهش می‌یابد. اما گاه ممکن است که مقدار DPS بیش از EPS باشد که آن هم به دلیل اختصاص یافتن بخشی از سودهای انباشته‌شده از سال‌های پیشین به سهام‌داران است. نباید فراموش کرد که DPS بخش از EPS است که به سهام‌داران پرداخت می‌شود.

در کل، می‌توان گفت که EPS مهم‌تر از DPS است، زیرا سود خالصِ پایان هر دوره مالی را نشان می‌دهد و این خود نشان از نحوه عملکرد شرکت در سال گذشته است. اما از آنجا که اختصاص یافتن یا نیافتن DPS به سهام‌داران و بیشی و کمیِ آن بستگی به سیاست‌های مالی شرکت داشته و صدور و عدم صدور آن نیز معمولا به معنای قوت یا ضعف مالی شرکت‌ها نیست، چندان نمی‌توان به آن اتکا کرد. اما هر چه باشد، میزان DPS نیز ممکن است برای کسانی که به چشم درآمد ثابت به آن نگاه می‌کنند بسیار مهم باشد.

آشنایی با دو مفهوم EPS و DPS و حلاجی آنها باعث خواهد شد که سرمایه‌گذاران گزینه‌های مناسب را انتخاب کرده و هر یک از این دو مفهوم را با دیگری اشتباه نگیرند. درآمد خالص بالا و دیگر عوامل مالی و اقتصادی، ضامن موفقیت شرکت‌ها و سهام‌داران آنهاست.

نتیجه‌گیری:

در این مقاله در خصوص EPS، DPS و تفاوت آن‌ها خواندیم. حال که با مفهوم دو اصطلاح EPS و DPS آشنا شده‌ایم، لازم است پس‌ازاین برای تحلیل سهام شرکت‌ها و بررسی قیمت‌ها به این دو پارامتر نیز دقت کنیم. هر دوی این اصطلاحات، نکات مهمی را درباره عملکرد، میزان سودآوری و روند رشد شرکت نشان می‌دهد؛ بنابراین قبل از سرمایه‌گذاری در یک سهم باید بتوان بر اساس این اطلاعات ارزیابی درستی از آینده شرکت به دست آورد.

لینک کوتاه : https://nwnews.ir/?p=1125

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.