بازار هدف یا Target Market به گروهی از مشتریان بالقوه گفته می‌شود كه شركت مورد نظر خواستار فروش محصولات و خدمات خود به آن‌ها است. این گروه شامل مشتریانی خاص است كه یك شركت، تلاش‌های بازاریابی خود را بر اساس آن‌ها برنامه ریزی می‌کند.
بازار هدف بخشی از کل بازار کالا یا خدمات است. مصرف کنندگانی که این گروه را تشکیل می‌دهند از ویژگی‌های مشابهی از جمله جغرافیا، قدرت خرید، جمعیت و درآمد یکسان برخوردار هستند. شناسایی این مفهوم برای هر شرکتی یک گام اساسی در تهیه طرح بازاریابی است. در ادامه این مطلب از نتورک نیوز شما را با مفهوم بازار هدف و ویژگی‌های آن بیشتر آشنا می‌کنیم. همراه ما باشید.
بازار هدف چیست؟
به مجموعه‌ای از افراد گفته می‌شود که به عنوان مخاطبان خاص یک محصول شناخته می‌شوند. آن‌ها دارای ویژگی‌های مشابهی مانند سن، درآمد و سبک زندگی هستند. باعث بهینه سازی نتایج مطلوب از استراتژی‌های بازاریابی می‌شوند و آن‌ها را نتیجه محور می‌کند.
هنگامی که یک شرکت در حال ایجاد، بسته بندی، و تبلیغ محصول خود است، تعیین تارگت مارکت برای استفاده از بخش بندی آن مهم است. یک کسب و کار می‌تواند چندین بازار هدف داشته باشد و بازاریابان باید یک استراتژی بازاریابی برای یک هدف خاص طراحی کنند.
انتخاب بازار هدف چگونه انجام می‌شود؟
انتخاب بازارهای هدف، به یک فرایند پژوهشی و تحلیلی نیاز دارد که شامل مراحل زیر می‌شود:
۱– شناسایی بازارهای هدف مختلف:
در این مرحله، شرکت باید بازارهای مختلف را شناسایی کند و با تحلیل و بررسی ویژگی‌های هر بازار، شرایط و امکانات موجود برای ورود به آن بازار را بررسی کند.
۲– تحلیل بازارهای هدف شناسایی شده:
در این مرحله، شرکت باید ویژگی‌های بازارهای شناسایی شده را با یکدیگر مقایسه کرده و با توجه به اولویت‌های خود، به بررسی و تحلیل دقیق‌تر بازارهای مناسب بپردازد.
۳– انتخاب بازارهای هدف:
با توجه به تحلیل‌های انجام شده، شرکت باید بازارهای مناسب و هدف خود را انتخاب کند و سپس به تعیین استراتژی بازاریابی مناسب برای ورود به بازارهای انتخاب شده بپردازد.
در هر صورت، برای انتخاب بازار هدف، شرکت باید با توجه به ویژگی‌های محصول یا خدمات خود، هدف‌های خود، شرایط بازار و رقبای موجود، انتخاب صحیحی را انجام دهد. همچنین، شرکت‌ها باید به طور مداوم بازارهای خود را بررسی کرده و در صورت نیاز به تغییر، استراتژی بازاریابی خود را تطبیق دهند.
.در نتورک نیوز بیشتر بخوانید:
تجزیه و تحلیل بازار هدف چیست؟
تجزیه و تحلیل لازمه شناسایی شما از مشتریان کسب و کارتان است. دانستن اینکه چگونه تجزیه و تحلیل بازار انجام دهید، شما را قادر می سازد تا دقیقا همان چیزی را که در بازار و فروش به آن می‌پردازید پیدا کنید.
با در نظر گرفتن موارد زیر می‌توان مشخصات و ویژگی مشتریان هدف را پیدا کنید:
- سن
- جنسیت
- سطح تحصیلات
- شغل
- وضیعت تاهل
- عادات خرید
- انگیزه‌ها (سبک زندگی و ….)
چگونه بازار هدف خود را شناسایی کنیم؟
امروزه، افراد و سازمان‌ها برای رسیدن به اهداف خود با تمرکز بر تقاضاها، سلیقه‌ها و ذهن مخاطبان و مشتریان خود می‌توانند نیازها و تقاضای متنوع آن‌ها که دائماً تغییر می‌کند را شناسایی کنند. در اینجا یک سری از مهم‌ترین نکات برای تدوین و اجرای بهتر این هدف آورده شده است:
- مشکلاتی که می‌توانید برای مشتری رفع کنید را درک کنید. (نقطه شروع در تعریف کردن بازار هدف )
- تصویری از مشتریان هدف خود ترسیم کنید. (زمانی که این کار را انجام دادید، آن‌ها را بر اساس محل زندگی، میزان درآمد، منطقه جغرافیایی و غیره، دسته‌بندی کنید.)
- از خود بپرسید کدام مشتریان بیشتر از پیشنهادات شما بهره می‌برند؟ ( باشگاه مشتریان وفادار ایجاد کنید.)
- چه خدمات تخصصی می‌توانید ارائه بدهید. (لزوم داشتن علم و دانش تخصصی )
- رقبای شما چه کسانی هستند. (باید بتوانید رقبای خودتان را تحلیل کنید.)
به طور مختصر، برای شناسایی مشتریان هدف و تمرکز بر آن‌ها، بازارهدف شما می‌تواند در قالب چهار جز شکسته شود : ” چه کسی”، ” کجا”، “چرا”، “چگونه”.
- چه کسی: جمعیت شناسی
- کجا: جغرافیایی
- چرا: روانشناسی
- چگونه: رفتارها
.در نتورک نیوز بیشتر بخوانید:
آیا تبلیغات بنری در بهبود کسب و کار موثر است؟
انواع بازارهای هدف
در اینجا برخی از رایج ترین انواع بازارهای هدف را به شما معرفی می‌کنیم:
B2B
B2B (Business-to-Business) یک عبارت صنعتی است که برای توصیف شرکت‌هایی که محصولات یا خدمات را به جای مصرف کنندگان فردی به مشاغل دیگر می فروشند بکار می‌رود. به عنوان مثال می‌توان به تولیدکنندگان سخت‌افزار رایانه‌ای که به بخش‌های فناوری اطلاعات شرکت‌ها جنس می‌فروشند، شرکت‌های حسابداری ارائه‌دهنده خدمات به سایر مشاغل در راستای چالش‌های حسابداری است و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار برنامه‌هایی را برای فروش به شرکت‌های دیگر می‌فروشند.
B2C
B2C (Business-to-Consumer) نوعی کسب و کار است که در آن شرکت‌ها محصولات خود را مستقیماً به مصرف‌کنندگان می‌فروشند، مانند فروشگاه‌های خواربارفروشی که مواد غذایی می‌فروشند یا خرده‌فروشان پوشاک که پوشاک می‌فروشند. این نوع هدف‌گیری نیازمند درک نیازها و ترجیحات مصرف‌کننده هنگام ایجاد کمپین‌ها و پیام‌هایی است که مستقیماً با مشتری در ارتباط است.
بازارهای تخصصی
بازار تخصصی بخش کوچکتری در یک بازار هدف بزرگتر است. این می‌تواند بر اساس جمعیت‌شناسی، انتخاب‌های سبک زندگی، علایق یا هر عامل دیگری باشد که زیرمجموعه‌ای از مشتریان را تعریف می‌کند که ویژگی‌های مشترک دارند. شناخت بازار تخصصی خود می‌تواند به شما کمک کند تا تبلیغات هدفمندتری ایجاد کنید و نیازها و خواسته‌های خاص مشتریان بالقوه را در آن گروه بهتر درک کنید.
بخش‌بندی بازار هدف چیست؟
یکی از مفاهیم کاربردی در شناسایی و تعیین بازار هدف، بخش‌بندی مخاطبان به گروه‌ها یا دسته‌های متمرکز، قابل شناسایی و قابل دسترس‌تر است. در این مفهوم، مشتریان بر اساس موارد به شرح زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.
- تقسیم‌بندی جغرافیایی یا تقسیم بر اساس مرزهای جغرافیایی
- تقسیم‌بندی سازمانی یا تقسیم شرکت‌ها بر اساس تعداد کارکنان، درآمد، تعداد مشتریان، تعداد شعب
- تقسیم‌بندی رفتاری یا تقسیم بر اساس علایق و الگوهای تصمیم‌گیری
- تقسیم‌بندی جمعیتی یا تقسیم بر اساس درآمد، تحصیلات، نژاد، جنسیت یا شغل
- تقسیم‌بندی روانشناختی یا تقسیم بر اساس ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، عقاید
نحوه تقسیم‌بندی بازار هدفمند بستگی به نیازها و علایق شرکت دارد. در بیشتر اوقات بیش از یک مورد از روش‌های اشاره شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ابتدای این مسیر لازم است برای شناسایی مشتریان به پرسش‌های زیر پاسخ دهید:
-آیا نیاز مشتریان هدف با محصول کسب و کار رفع می‌شود؟
-آیا مشتریان هدف، ارزش و مزیت محصول را درک می‌کنند؟
-آیا مشتریان بر اساس عناصر جمعیت شناختی، جغرافیایی یا سبک زندگی تقسیم‌بندی شده‌اند؟
برای بخش‌بندی کارآمد تارگت مارکت لازم است روشی را برای ارزیابی ارزش ارائه شده توسط محصول به بازار در نظر بگیریم. این حالت به تعیین موقعیت کسب و کار کمک بسیاری می‌کند و باعث برقراری ارتباطی عمیق‌تر با مشتری خواهد شد. زیرا در شناسایی و تعریف بازار هدف، ارتباط با مشتری حرف اول را می‌زند.
5 گام برای تعیین بازار هدف
با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی داشتن یک تارگت مارکت مشخص، از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار شده است. هیچ شرکتی نمی‌تواند تمام افراد را هدف قرار دهد. مشاغل کوچک می‌توانند با هدف قرار دادن بازار مناسب، به طور موثر با شرکت‌های بزرگ رقابت کنند.
هدف قرار دادن یک بازار خاص به این معنی نیست که افرادی را که متناسب با معیارهای شما نیستند، مستثنی کنید. در عوض بازاریابی هدفمند به شما امکان می‌دهد تا هزینه بازاریابی و برندینگ خود را بر روی بازار خاصی متمرکز کنید که احتمال خرید از شما نسبت به سایر بازارها بیشتر است. این یک روش بسیار مقرون به صرفه، کارآمد و موثر برای دستیابی به مشتریان احتمالی و سودآوری برای کسب و کار است.
ویژگی‌های مشتریان فعلی خود را بررسی کنید
باید بدانید که مشتریان فعلی شما چه کسانی هستند و چرا از شما خرید می‌کنند؟ به دنبال ویژگی‌ها و علایق مشترک آن‌ها باشید. کدام یک یا کدام گروه از آن‌ها بیشترین خرید را از شما دارند؟ به احتمال زیاد سایر افراد مانند آن‌ها نیز می‌توانند از محصول یا خدمات شما بهره مند شوند.
رقبای خود را بررسی کنید
رقبای شما کدام بازار یا گروه‌های جمعیتی را هدف قرار می‌دهند؟ مشتریان فعلی آن‌ها چه کسانی هستند؟ زمانی که به این پرسش‌ها پاسخ دادید به دنبال همین بازارها نروید. در این شرایط بهتر است بازار خاصی پیدا کنید که از نگاه آن‌ها دور مانده است یا حواسشان به آن نیست. بازارهای بکر شما را به سودآوری بیشتری می‌رساند.
محصول یا خدمات خود را آنالیز کنید
لیستی از هر ویژگی محصول یا خدمات خود را بنویسید. در کنار هر ویژگی مزایای ارائه شده (و نکات مثبت این مزایا) را ذکر کنید. به عنوان مثال یک طراح گرافیک خدمات طراحی با کیفیت بالا را ارائه می‌دهد. مزیت همکاری با او ارائه یک تصویر حرفه‌ای از یک شرکت است. یک تصویر حرفه‌ای باعث جذب بیشتر مشتریان خواهد شد زیرا آن‌ها شرکت را حرفه‌ای و قابل اعتماد می‌دانند.
بنابراین در نهایت، بهره‌مندی از طراحی با کیفیت بالا با جلب مشتری بیشتر و کسب درآمد بیشتر همراه خواهد بود. هنگامی که مزایای محصول یا خدمات را ذکر کردید، لیستی از افرادی تهیه کنید که نیازی دارند که مزایای محصول یا خدمات شما آن نیاز را برآورده می‌کند.
اطلاعات جمعیتی و روانشناختی خاصی را در نظر بگیرید
مشخص کنید که نه تنها چه کسی به کالای شما یا خدمات شما نیاز دارد، بلکه چه کسی به احتمال زیاد آن را خریداری می‌کند. تعیین کنید که کالا یا خدمات شما چگونه در سبک زندگی جامعه هدف شما جای می‌گیرد. مشتری هدف شما چگونه و چه زمانی از محصولتان استفاده می‌کند؟ چه ویژگی‌هایی بیشتر برای مشتری هدف شما جذاب هستند؟ مشتری بازار هدف شما برای کسب اطلاعات به چه رسانه‌ای مراجعه می‌کند؟
تصمیم خود را ارزیابی کنید
پس از تصمیم گیری در مورد بازار هدف، حتما این سوالات را در نظر بگیرید:
- آیا افراد کافی با معیارهای من وجود دارند؟
- آیا مشتری هدف من واقعا از محصول یا خدمات من بهره مند خواهد شد؟ آیا آن‌ها نیازی به این محصول می‌بینند؟
- آیا متوجه هستم که چه انگیزه‌ها و محرک‌های تصمیم گیری من چه هستند؟
- آیا مشتریان توانایی خرید محصول یا خدمات من را دارند؟
- آیا می‌توانم پیام کسب و کار خودم را به آن‌ها برسم؟ آیا به راحتی قابل دسترسی هستند؟
.در نتورک نیوز بیشتر بخوانید:
تفاوت گوگل ادز با سئو؛ کدامیک بهتر است؟
تفاوت بازار هدف و مخاطب هدف
همانگونه که گفتیم منظور از بازارهدف، گروه و یا افرادی است که شما محصولات و خدمات خود را به آن‌ها ارائه می‌کنید. مخاطب هدف، در واقع زیر مجموعه این بازار است و تعداد افراد کمتری را در مقایسه با آن در بر می‌گیرد.
در تعیین مخاطب هدف، لازم است یک گروه از بازارهدف را مد نظر قرار داد و از روش‌های تبلیغاتی خاص برای برقراری ارتباط با آن‌ها استفاده کرد. برای درک بهتر تفاوت بازار هدف و مخاطب هدف باید بتوانید هر کدام از این بازارها را شناسایی کنید. شما باید ویژگی‌های جمعیت شناختی مشتریان را شناسایی کنید و خدمات خود را بر اساس این ویژگی‌های رفتاری و جمعیت شناختی، ارائه دهید.
شما می‌توانید با تعیین استراتژی‌هایی، نیازهای این بازار را رفع کنید. اگر شما یک کسب و کار را راه اندازی کنید و انتظار داشته باشید که مشتریان بدون هیچ گونه اقدامی از طرف شما؛ کسب و کارتان را برای خرید محصولات و یا دریافت خدمات انتخاب کنند، سخت در اشتباهید!
شما قبل از فروش کالا و خدمات، باید در ابتدا بازار هدف خود را تعیین کنید. پس از دانستن اینکه مشتریان شما شما چه گروهی از افراد و با چه ویژگی‌های جمعیت شناختی هستند، چه نیازهایی دارند، … می‌توانید محصولات و خدمات خود را به آن‌ها ارائه دهید.
سپس بازار مربوطه را به گروه‌های کوچکتری تقسیم کنید تا به عنوان مخاطب هدف شما در نظر گرفته شوند. درک تفاوت بازار هدف و مخاطب هدف و شناسایی هر کدام از آن‌ها، در موفقیت کسب و کار شما نقش کلیدی دارد که باید به آن توجه لازم را داشته باشید.
سخن آخر
طبق مطالب ارائه شده در این نوشته و بررسی‌های صورت گرفته، بازار هدف بر روی نیازها و خواسته‌های مشتریان تمرکز می‌کند. همچنین همه فعالیت‌ها و اموری را که در تصمیمات مشتریان اثربخش هستند را در نظر گرفته و سپس، با جلب رضایت مشتریان، منجر به سود می‌شود.
امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما عزیزان و همراهان گرامی مفید واقع شده باشد. در صورت بروز هرگونه پرسش درباره این مبحث، کارشناسان مجموعه ما آماده پاسخگویی و خدمت رسانی به شما سروران گرامی هستند.
سؤالات متداول
تفاوت بازار هدف با مخاطبِ هدف چیست؟
برای پاسخ به این سؤال باید عرض کنیم که مخاطب هدف زیرمجموعهٔ بازار هدف محسوب می‌شود؛ در واقع صاحبان کسب و کار و بازاریاب‌ها می‌خواهند با مخاطب هدف از طریق پیام و یا تبلیغات خاصی ارتباط برقرار کنند.
Target Market بر چه اساسی تقسیم بندی می‌شود؟
بازارهای هدف را می‌توان با مواردی همچون جغرافیا، روانشناسی و جمعیت شناسی تقسیم بندی کرد.
بسیار نکات ارزنده و کاملی بود
با تشکر از تیم تحریریه نتورک نیوز که یک مقاله خیلی جامع نوشتن درباره بازاریابی شبکه ای
مطالب مقاله بسیار جامع و مفید بود ممنونم!
خوشحالیم که مقاله برای شما مفید بوده است!
مممنونم از گروه نتورک نیوز بابت مقاله جامع و عالی که نوشتن خسته نباشید!
سپاسگذاریم!
بسیار مطالب ارزنده ای بود
سپاس از نگاه شما!
مطالب مفید و کاربردی بود ممنونم
خوشحالیم که مطالب ما برایتان مفید بوده است.
مطالب خیلی دقیق و کاربردی بود.
خسته نباشید.
ممنونیم از نگاه شما!
مطالب جالب و مفیدی بود.
ممنونیم!
میتونید به طور خلاصه بگید که چطوری میتونیم بازار هدفمون رو مشخص کنیم؟
ممنونم
بازار هدف را بر اساس ویژگی‌های جمعیت شناسی با این سوال که مشتریان شما چه کسانی هستند، ویژگی‌های جغرافیایی با این سوال که کجا زندگی می‌کنند، اطلاعات روانشناسی از جمله اینکه چرا خرید می‌کنند؛ مشخص کنید.
مقاله بسیار خوب و پر محتوایی بود، فقط گفتگو با مشتریان چه تاثیری در کسب وکار ما دارد؟
گفت و گو با مشتریان از جمله عناصر حیاتی در بازاریابی و یافتن جامعه هدف است که نقش بسیار مهمی در ایجاد ارتباط مؤثر با مخاطبان دارد. این گفت و گوها، فرصتی مناسب برای شناخت نیازها و خواسته‌های مشتریان، درک عمیق‌تر مسائل آن‌ها و ارائه پاسخ‌های اصولی و منطقی به سوالات و شکایاتشان فراهم می‌کنند.
استراتژی بازار هدف روی چه چیزی تاکیید داره؟
استراتژی تارگت مارکتینگ، با تأکید بر تفاوت‌های گروه‌ها، ارائه‌های ویژه و به صورت هدفمند، بازاریابی را عملی‌تر و مؤثرتر می‌کند و سبب افزایش فروش و آگاهی از برند خواهد شد.
مطالب جامعی بود با تشکر