بازگردانی در بورس

بازگردانی در بورس | بازارگردانی در بورس برای جلوگیری از نوسانات شدید و کنترل قیمت سهم در یک محدوده معین و افزایش میزان نقدشوندگی سهام کمک می کند و در بازار با سفارشات خرید و فروش در شرایط مختلف قیمت سهم و نقدشندگی آن را مدیریت می کند. در این مطلب قصد داریم بگوییم که بازارگردان کیست و بازارگردانی در بورس چه فرآیندی است و چه قوانینی دارد. همچنین خواهیم گفت که وظایف بازارگردان چیست و مهم ترین اهداف بازارگردان یا مارکت میکر چیست، پس به هیچ عنوان این مقاله آموزشی که درباره بازارگردانی در بورس تهیه شده است را از دست ندهید، چرا که در حال حاضر موضوع بازارگردان سهم های مختلف و همین طور دستورالعمل های بازارگردانی در بازار سرمایه بسیار داغ شده است و هر سهامداری باید حتما اطلاع کافی از آن داشته باشد.

بازارگردانی در بورس چیست؟

قیمت اوراق بهادار در یک بازار پویا طبق قانون عرضه و تقاضا مشخص می گردد. چنانچه به دلیلی روند معمول عرضه و تقاضا، و به دنبال آن وضعیت معمول در قیمت سهم خراب شود، وجود یک بازارگردان ضروری می ‌شود. تجربه نشان داده که روی‌دادهای بسیار، از جمله هیجان‌ های ناشی از اخبار سیاسی و اقتصادی، می ‌تواند تعادل بازار را بر هم زند. بازاری که این چنین ناپایدار شود، قابل اعتماد برای سرمایه ‌گذاری نیست. کار بازارگردان کمک به حفظ تعادل نسبی در بازار است.

در حقیقت بازارگردان به افراد یا شرکت هایی می گویند که با هدف کسب سود اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار یا کالاهای اقتصادی می کنند و بنا به ماهیت عملکرد از نوسانات ناخواسته و قیمت دارایی کسر می کند. بازارگردان ها که عبارت انگلیسی آنها Market Maker است حجم زیادی از اوراق بهادار را در اختیار دارند و می ‌توانند مقدار زیادی از سفارشات را در بازارهای مالی انجام دهند. سازمان بورس اوراق بهادار مسئول ایجاد بازارگردان برای سهم ‌های پرنوسان و پرتقاضای بازار است، به خاطر این که بعضی اوقات به علت هیجان‌ های موجود در بازار، صف‌ های خرید و فروش بدون مبنای اقتصادی به وجود می آید و روند عادی معامله ‌ها را با مشکل مواجه نماید.

صندوق بازارگردانی چیست؟

همانطور که در قسمت فوق ذکر شد، بازگردانی عملی است که به منظور تامین نقد شوندگی و کاهش نوسانات قیمت های بازار بورس انجام می پذیرد. صندوق های بازارگردانی در واقع توسط خانواده ای از سهام ایجاد میشود و توسط همان اداره و مدیریت میشوند. هدف اصلی صندوق بازارگردانی متعادل نگه داشتن و حفظ تعادل سهام ها و قیمت آن ها است و سعی در نزدیک کردن قیمت سهم ها به ارزش ذاتی آن ها دارد.

با از بین بردن صف های فروش و خرید میتوان این توقع را داشت که معاملات روان تر و سریعتر انجام میشوند و به همین واسطه نقدینگی هم افزایش پیدا میکند. نحوه عملکرد صندوق بازارگردانی بدین صورت است که مقداری از سهام شرکت هایی که در بازار بورس سرمایه گذاری کرده اند را در اختیار داشته و با استفاده از آن سرمایه ها اقدان به خرید و فروش می کند که همین امر موجب تعادل در ارزش سهام آن شرکت میشود. باید به این نکته هم اشاره کنیم که کارمزد معاملات صندوق بازارگردانی پایین است و مبلغ زیادی برای کارمزد ندارند. سازمان بورس برای حمایت از صندوق بازارگردانی در کارمزد معاملاتشان ۸۰ درصد تخفیف داده است.

بازارگردان کیست؟

طبق قانون، بازارگردان، کارگزار/معامله ‌گری است که با اخذ مجوزهای لازم با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار معین و محدود کردن دامنه نوسان قیمت آن‌‎ ها، به خرید و فروش اوراق می ‌پردازد. وظیفه اصلی بازارگردان حفظ نظم و آرامش بازار است. بازارگردانان تلاش دارند تا از بر هم خوردن تعادل در معامله‌ ها جلوگیری به عمل آورند. بازار‌گردانان معمولا همان شرکت ‌های کارگزاری هستند که در جهت تسهیل و نظم بخشیدن به معامله‌ ها، ریسک داشتن تعداد مشخصی سهام یا اوراق بهادار را می ‌پذیرند.

حفظ تعادل نسبی از طریق خرید و فروش سهام به حساب خود بازارگردان امکانپذیر است؛ بدین معنی که در شرایط نبود تقاضا برای سهام، آنها خریدار سهام فروشندگان هستند و در زمانی که سهم، تقاضای بسیار دارد و صفی از خریداران تشکیل شده اما عرضه به میزان کافی نیست، نسبت به فروش دارایی خود اقدام می ‌کنند. این گونه از نوسانات شدید و کاذب در بازار جلوگیری به عمل می آورد. بازار‌گردان از نظر حقوقی مثل هر فرد عادی دیگر عمل می ‌کند؛ تنها تفاوت در این است که بازارگردان متعهد به خرید یا فروش می‌ باشد، از همین روی داشتن منابع وسیع مالی از نیازها و قابلیت های اصلی یک بازارگردان محسوب می شود.

وظایف بازارگردان چیست؟

وظیفه بازارگردان ها همیشه حفظ تعادل سهام است. بازارگردان موجب می شوند از صف های خرید و فروش جلوگیری شود. به عبارتی وقتی که بیشتر سرمایه گذاران اقدام به فروش دارایی‌ های خود می کنند و عرضه زیاد میشود، ولی تقاضا برای خرید سهم کم می شود، بازارگردان اقدام به حمایت از سهم و خرید سهم های عرضه شده میکند تا تقاضای تمامی فروشندگان تأمین و نقدشوندگی در سهم افزایش پیدا کند.

البته بازارگردان تنها در صفوف فروش اقدام به حمایت از سهم نمی کند و در روزهای مثبت و صفوف خرید هم اگر سرمایه گذاران به دنبال خرید سهم باشند، بازارگردان دارایی‌ های خود را عرضه میکند تا تمام سفارشات خرید نیز تامین شود و علاوه بر آن حجم مبنا هم پر شود. از حائز اهمیت ترین وظیفه بازارگردان افزایش نقدشوندگی در بازار است در واقع زمانی که سهامداران نقدینگی نیاز دارد و تصمیم به فروش اوراق خود در بازار گرفته اند، ولی به دلیل رکود خریداری برای سهم ها پیدا نشود بازارگردان باید اقدام به خربداری این اوراق کند یا زمانی که افراد برای خرید اوراق به دنبال فروشنده هستند اوراق در اختیار خود را به متقاضیان بفروشد. به صورت کلی بازارگردان ها مسئولیت تأمین عرضه و تقاضای بازارهای مالی را برعهده دارند.

مزایای صندوق بازارگردانی چیست؟

اگر بخوواهیم به سوال ” مزایای صندوق بازارگردانی چیست؟ ” پاسخ دهیم باید بگوییم که، کاهش کارمزد و هزینه‌های معاملات صندوق به ‌واسطه معافیت‌های در نظر گرفته‌ شده، کاهش محدودیت‌های اعطای اعتباردهی و تسهیلات به صندوق با عنایت به اساسنامه آن و در اختیار قرار دادن ایستگاه معاملاتی برای انجام معاملات این ها عواملی هستند که صندوق بازارگردانی را بااهمیت می کنند و به عبارتی مزیت صندوق بازارگردانی به حساب می آیند.

سرمایه گذاران صندوق بازارگردانی فقط سهامداران حقوقی هستند و میتوان حدس زد که سود و مزیت های صندوق بازارگردانی هم فقط به افراد حقوقی می رسد اما باید به این نکته هم اشاره کنیم که صندوق بازارگردانی به افراد حقیقی هم به صورت غیر مستقیم سود میرساند بدین صورت که، شرکت‌هایی که وارد این صندوق‌ها می‌شوند سهام خود را در بازار بورس و برای افراد حقیقی ارائه داده‌اند و چنانچه صندوق های بازارگردانی برای ثابت ماندن ارزش سهام این شرکت‌ها تلاش کنند، سرمایه‌گذاران حقیقی هم از آن سود می‌برند.

تعیین بازارگردان در بورس چه مزایایی دارد؟

• حفظ نقدینگی در بازار
• اقدام به خرید و فروش جهت محدود کردن دامنه نوسان قیمت
• کاهش هزینه ‌های معاملاتی به وسیله کاهش شکاف قیمتی خرید و فروش
• جلوگیری از نوسانات شدید و کنترل قیمت ورقه بهادار در یک محدوده مشخص
• کنترل قیمت سهام در یک محدوده جهت جلوگیری از نوسان ‌های شدید قیمت
• افزایش قدرت نقدشوندگی سهام از طریق آمادگی برای خرید یا عرضه در صورت لزوم

کلام پایانی

بنابراین بازارگردان یک فرد و یا شرکت است که برای کسب سود، خرید و فروش دارایی‌ ها را در دستور کار خود قرار می دهد تا از نوسانات ناخواسته قیمت جلوگیری به عمل آورد. یکی از حائز اهمیت ترین قوانین وضع شده برای بازارگردانان بدین ترتیب است که بازارگردانان تنها حق خرید و فروش در یک نماد را دارند و قادر نیستند همزمان در چند نماد و شرکت مختلف برای بازارگردانی اقدام نمایند.

در انتها امیدوارم از این مطلب که به پاسخ دادن به سوال بازارگردانی چیست و به چه منظور انجام می پذیرد پرداختیم، نهایت استفاده را برده باشید.