سهام شناور در بورس | سهام شناور آزاد، یکی از مفهوم‌هایی است که فعالان بازار سرمایه با آن سروکار دارند. این پرسش که سهام شناور آزاد تا چه اندازه در حین معاملات یا تحلیل یک سهم به کار می‌آید، موضوعی است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. به‌صورت کلی، سهام هر شرکت در بازار سرمایه، دو دسته سهامدار دارد؛ دسته اول سهامداران عمده یا راهبردی هستند که برای دوره‌ای بلندمدت روی شرکت سرمایه گذاری کرده‌اند. این افراد، شامل کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌شوند که مالک بیش از پنج درصد از سهام آن شرکت هستند. دسته دوم، سایر سرمایه گذاران (اعم از کدهای حقیقی و حقوقی) هستند که به دلایل مختلف، بخشی از سهام قابل معامله شرکت در بازار را خریداری کرده‌اند. بهتر است برای درک بیشتر شناوری سهم، به سایت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) مراجعه کرده و بعد از ورود، یک نماد را جستجو کنید. ما نماد «فملی» را برای این کار انتخاب کردیم. در نتیجه جستجو سه کادر اطلاعاتی، راجع به این سهم در صفحه نماد ظاهر می‌شود. داده‌ای که در کادر وسط مشاهده می‌شود، همان سهام شناور است. در این جستجو، سهام شناور نماد «فملی» ۲۴ درصد است. تعداد کل سهام شرکت نیز ۷۸ میلیارد برگه سهم است. در قدم بعدی باید به تفسیر این درصد بپردازیم.
سهام شناور چیست؟
سهام شناور یا سهام شناور آزاد (Public Float یا Free Float یا Float Stock)، سهامی است که ممکن است در هر لحظه فروخته شود و دائما در حال معامله‌شدن است. به عبارت دیگر، معمولا به افرادی که کمتر از ۵ درصد از سهام یک شرکت را دارا باشند، سهامدار شناور و به سهام آن‌ها سهام شناور می‌گوییم.
سهامدارانی که سهام شناور را دارند، سهامدار خرد محسوب می‌شوند. هدف این افراد از خرید سهام، مدیریت شرکت و تاثیرگذاری بر تصمیمات مدیریتی آن نیست. سهامدارانی که سهام شناور را خریداری می‌کنند، هدف آن‌ها تاثیرگذاری بر تصمیمات مدیریتی شرکت نیست؛ بلکه هدف آن‌ها کسب سود از سهام خریداری‌شده است.
از طرفی، به افرادی که بیش از ۵ درصد از سهام شرکت را دارند، سهامدار عمده می‌گوییم. معمولا سهامداران عمده، سهام خود را نمی‌فروشد؛ به این دلیل که مالکیت شرکت را با تعداد سهامی که در دست دارد، در اختیار گرفته‌اند.
برای مثال اگر سهامی ۱۰۰ میلیون برگه سهم داشته باشد: ۸۰ میلیون در اختیار سهامدار عمده و ۲۰ میلیون در دست سهامداران خرد است. به این ۲۰ میلیون سهم، سهام شناور می‌گوییم و ۲۰درصد سهام آن شناور است.
سهام شناور در بورس چیست؟
منظور از سهام شناور در بورس، درصد سهامی است که در بخش “در یک نگاه” در سایت TSETMC نوشته شده است.
تعداد سهام و سهام شناور هر شرکت را می‌توانیم در صفحه نماد همان شرکت در سایت TSETMC، در بخش تعداد سهام مشاهده کنیم. برای مثال، نماد برکت (گروه دارویی برکت) ۵ میلیارد و ۸۰۰ هزار سهم دارد، که ۲۶% آن سهام شناور است.
در بورس، حتی افرادی که کمتر از ۵ درصد و حدود یک درصد سهام دارند، در بخش سهامداران عمده قرار می‌گیرند.
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، نماد برکت، ۴ سهامدار عمده دارد. آن‌ها حدود ۷۰% از سهام آن را در دست دارند.
برای مشاهده سهامداران عمده شرکت، به بخش “سهامداران” در سایت TSETMC می‌رویم.
- درصد سهامِ سهامداران عمده: حدود ۷۰%
- درصد سهام شناور: ۲۶%
اگر درصد سهام عمده و سهام شناور را با هم جمع کنیم، حدود ۹۶% می‌شود.
حتما می‌پرسید پس ۴% بقیه کجاست؟
ممکن است به‌روزرسانی این بخش دیرتر انجام شود و تغییرات در میزان سهام عمده و سهام شناور، دیرتر اِعمال شود. علت این اختلاف ۴ درصدی، همین است.
چرا سهام شناور مهم است؟
شناوری سهام یک شرکت پارامتر مهمی برای سرمایه‌گذاران است، زیرا مشخص می‌کند که چه تعداد از سهام برای معامله توسط عموم سرمایه‌گذاران در دسترس است. شرکت‌ها مسئولیتی در قبال نحوه داد و ستد سهام شناور توسط مردم ندارند و این موضوع به عملکرد بازار ثانویه بر می‌گردد. بنابراین، خرید سهام، فروش آن یا حتی استقراض آن توسط سرمایه‌گذاران، بر شناوری سهم تأثیر نمی‌گذارد، زیرا این موارد تغییر تعداد سهام موجود برای معامله را نشان نمی‌دهد و صرفاً نمایانگر بازتوزیع آن است. به همین ترتیب، اختیار معامله یک سهم، تأثیری در شناوری آن نخواهد داشت.
یکی از مواردی که شرکت‌های کوچک با سهام شناور کم با آن مواجه هستند، این است که افراد با سرمایه کم می‌توانند روند سهم را تغییر دهند و سهامداران خرد را دچار اشتباه کنند. این کار دست سفته‌بازان را برای سودجویی باز می‌کند. اما در مقابل، قیمت سهام شرکت‌هایی با شناوری بالا را نمی‌توان به سادگی تغییر داد و دچار نوسان کرد.
نکته دیگر این است که تغییر قیمت سهام با شناوری کم ساده‌تر است. زیرا چنین سهامی که تعداد سهم کمتری دارد، عرضه‌اش هم کمتر است و با سرمایه کم می‌توان برای آن صف خرید ایجاد کرد.
مثالی از سهام شناور
در آوریل سال ۲۰۱۹، شرکت «جنرال الکتریک» (GE) تعداد ۸٫۷۱ میلیارد سهم منتشره داشته است. از این تعداد، ۰٫۱۶ درصد متعلق به خودی‌ها بوده است. مقدار ۵۸٫۶۴ درصد نیز در مالکیت مؤسسات بزرگ بوده است. بنابراین، در کل ۵۸٫۸ درصد (۵٫۱۲ میلیارد سهم) برای معامله عموم در دسترس نیست. در نتیجه، سهام شناور جنرال الکتریک ۳٫۵۹ میلیارد سهم (۸٫۷۱ منهای ۵٫۱۲) بوده است.
توجه به این نکته مهم است که مؤسسات برای همیشه سهام را در اختیار ندارند. تعداد مالکیت مؤسسات مرتباً تغییر می‌کند، اگرچه همیشه درصد قابل توجهی ندارد. کاهش مالکیت مؤسسات با کاهش قیمت سهم همراه است و همین موضوع می‌تواند نشانگر این باشد که مؤسسات در حال واگذاری سهام هستند. افزایش مالکیت مؤسسات نیز نشان می‌دهد که آن‌ها در حال جمع‌آوری سهام هستند.
چگونه درصد سهام شناور را تشخیص دهیم؟
برای اطلاع از مقدار سهام شناور یک سهم، می‌توانید به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (+) مراجعه کنید و با وارد کردن نماد شرکت، درصد سهام شناور آن را مشاهده کنید.
برای مثال، سهام شناور نماد «شتران» ۹ درصد است.
۵ کاربرد سهام شناور
سهام شناور، به ۵ دلیل زیر، برای سرمایه‌گذاران کاربردی است:
- تعداد سهام شناور، به ما کمک می‌کند تا بفهمیم: چه تعداد از سهام شرکت، برای معامله در بازار بورس، در اختیار عموم قرار دارد.
- محبوبیت سهم را در بین معامله‌گران بازار سرمایه نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، به ما می‌گوید که مردم، چه میزان مشتاق خریداری آن سهم هستند.
- می‌تواند در تصمیم‌گیری به ما کمک کند؛ که آیا می‌خواهیم در این شرکت سرمایه‌گذاری کنیم، یا نه.
- به وسیله آن می‌توانیم میزان نوسان و نقدشوندگی سهم را شناسایی کنیم.
- خرید بیشتر سهام توسط سرمایه‌گذاران به علت درصد خوب سهام شناور، موجب ورود پول به شرکت می‌شود. افزایش نقدینگی، می‌تواند موجب گسترش و توسع شرکت و در نتیجه، افزایش قیمت سهم در آینده شود.
سخن پایانی
در این آموزش، گفتیم که سهام شناور آن بخش از سهام یک شرکت است که سهامداران، آماده عرضه و فروش آن هستند و قصد ندارند با حفظ این سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند. برای مثال، اگر شرکت الف سهامدار ۷۰ درصد سهام شرکت ب باشد و قصد فروش سهام در کوتاه‌مدت نداشته باشد، می‌توان گفت که سهم شناور شرکت ب، ۳۰ درصد است. اگر به تازگی در بازار بورس شروع به فعالیت کرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم سهامی را بخرید که شناوری آن‌ها متعادل و نزدیک به متوسط بازار باشد.
