سود مرکب در بورس

سود مرکب در بورس | سود مرکب یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که می‌توانید در هنگام مدیریت امور مالی از آن استفاده کنید. این می‌تواند به شما کمک کند بازده بیشتری از پس‌انداز و سرمایه‌گذاری خود داشته باشید. در صورتی که سرمایه گذاری در بازارهای مختلف را تجربه کرده باشید با مفهوم سود و بازدهی آشنا هستید. همچنین می‌دانید که هر بازاری قانون خاصی برای کسب بازدهی دارد. اگر سرمایه خود را در بانک سپرده گذاری کرده باشید، متوجه شدید که سالانه مقدار مشخصی بر روی سرمایه اولیه شما اضافه می‌شود.  اگر سود کسب شده را از حساب خود خارج کنید، همچنان بر روی اصل پول خود سود دریافت می‌کنید.

سود مرکب :

سود یا بهره مرکب  به نوعی از سود اطلاق می‌گردد که برای محاسبه آن علاوه اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهره‌های جمع شده از دوره‌های قبل سپرده یا وام نیز اضافه می‌گردد. به تعبیری دیگر سود مرکب را می‌توان این گونه تعریف کرد: سود حاصله از اصل سرمایه به علاوه سود حاصل از سودهای قبلی که به آن  سودِ سود یا  بهره بر سود نیز گفته می‌شود. سود مرکب سبب افزایش سرعت سود نسبت به سود‌های معمولی می‌گردد در واقع سود مرکب نوعی سود می باشد که در آن میزان بهره به اصل سرمایه اضافه خواهد شد و در نوبت‌ های بعدی هم به اصل سرمایه‌ و هم به سود شما سود تعلق می‌ گیرد. با این نوع سود شما میتوانید در طولانی مدت سود بسیار زیادی را کسب نمایید.

برای درک سود مرکب، ابتدا با مفهوم بهره ساده را درک کنید، شما پول را واریز می‌کنید و بانک به شما سود واریزی را پرداخت می‌کند. به‌عنوان‌مثال، اگر ۱۰۰ تومان پس‌انداز کنید، با احتساب بهره ۵٪ پس از یک سال ۵ تومان سود کسب خواهید کرد؛ اما سؤال اصلی این است که سال بعد چه اتفاقی می‌افتد؟ اینجاست که سود مرکب وارد میدان می‌شود. به این صورت که از سپرده اولیه خود سود می‌گیرید و از همان سودی که اخیراً کسب کرده‌اید مجدداً بهره خواهید برد. بنابراین سودی که سال دوم به دست آورده‌اید بیشتر از سال گذشته خواهد بود زیرا اکنون مانده حساب شما ۱۰۵ تومان است، نه ۱۰۰ تومان؛ بنابراین حتی اگر شما هیچ سپرده‌گذاری جدیدی نکرده باشید هم درامد شما با سرعت بیشتری افزایش می‌یابد. دو اصل مهم در سود مرکب  شامل دو نکته است، اول اینکه در سود مرکب، زمان نقش مهمی دارد و هرچه بیشتر صبر کنید سود بیشتری را به دست خواهید آورد و نکته بعدی اصل پایداری بر سود مرکب حاکم است به این معنی که باید به آن اجازه رشد بدهید و به هیچ وجه نباید به سرمایه اولیه و سودهای حاصل از آن دست بزنید.

نحوه محاسبه سود مرکب

با استفاده از فرمول زیر، می‌توانیم سود مرکب را محاسبه کنیم.

سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت می‌کنیم. هرچه n عدد بزرگ‌تری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگ‌تری خواهد شد. مثلا اگر دوره دریافت سود از یک‌بار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت هر شش ماه یک‌بار، تغییر کند، n افزایش می‌یابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگ‌تر می‌شود. به همین دلیل، اگرچه بازه زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک‌ میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق می‌گیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک‌ میلیون تومانی ولی با نرخ ۵% و به صورت شش‌ماهه تعلق می‌گیرد. در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و این‌گونه سرمایه‌گذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سود‌های معمولی می‌گردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود؛ یعنی باید نرخ سود سالیانه را بخش‌ بر دوازده کنید. اگر مجبور باشید، بین دو گزینه زیر کدام یک را انتخاب می‌کنید؟

• دریافت یک‌ میلیون تومان پول نقد همین امروز
• پس‌انداز کردن روزی ۱۰۰۰ تومان به مدت یک ماه با این شرط که هر روز پس‌انداز دو برابر شود.

شاید تا قبل از آشنایی با مفهوم سود مرکب، درک درستی از گزینه دو نداشتید. اما حالا می‌توانید با یک حساب‌‌وکتاب ساده دریابید، سودی که از گزینه ۲ بدست می‌آورید با توجه به مرکب شدن سود، بزرگ‌تر است.

در زندگی روزمره نیز اگر هرماه مبلغ اندکی پس‌انداز کنید و در قالب سیستم سودهای مرکب آن را به جریان بیندازید، می‌توانید پس از چند سال به سرمایه هنگفتی برسید. این معجزه بهره مرکب است. مهم‌ترین نکته در این رشد ثروت، داشتن صبر است. پس بهتر است استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را طولانی‌تر کنید تا بتوانید بهره بیشتری از این مفهوم ببرید. همان‌طور که در کتاب «اثر مرکب» نوشته «دارن هاردی» اشاره‌شده است، هر تغییر مثبت کوچک می‌تواند به نتایج مثبت بزرگ در آینده منتهی شود. این تغییر می‌تواند در مورد سرمایه‌گذاری، نحوه خرج کردن پول، پس‌انداز کردن آن یا تغییر عادت‌های شخصی باشد. پس حتی اگر سرمایه‌تان کم است از سودهای پایین شروع کنید و به قدرت زمان ایمان بیاورید. در بازار سرمایه نیز اگر سود سهام خود را برندارید با استفاده از بهره مرکب می‌توانید سود بیشتری از سهام موردنظرتان برداشت کنید؛ چون در طول زمان هم به اصل سرمایه و هم‌ سود آن اضافه می‌شود. فکر کنید اگر یک‌ میلیون تومان داشته باشید و بتوانید هرماه ۱۰ درصد به سرمایه ماه قبل اضافه کنید و از اصل سرمایه برداشت نکنید، پس از ۱۰ سال بیش از ۹۰ میلیارد تومان ثروت خواهید داشت! به عبارتی بورس، محل انتقال ثروت از سمت عجول‌ها به سمت صبورها و مدبرها است. هرچه بیشتر صبر پیشه کرده و تجربه کسب کنید بهره‌گیری از استراتژی سود مرکب برایتان لذت‌بخش‌تر و ثروت شما بیشتر خواهد شد.

چگونه از سود مرکب بهره ببریم؟

برای بهره‌گیری از این مفهوم نخست باید تعریف مشخصی از دارایی داشته باشیم. دارایی به هر چیز با ارزش مادی گفته می‌شود که با واحد پول، قابل اندازه‌گیری باشد؛ مانند پول، سکه، خانه، ماشین و… . این دارایی می‌تواند برای مرکب شدن در حساب بانکی یا کسب و کار به کار گرفته شود. پس ما هم باید سعی کنیم کسب و کاری داشته باشیم که حتی وقتی در خواب هستیم نیز برایمان سودآوری کند و سود آن را نیز بتوانیم دوباره در کسب و کار فعلی یا سایر کسب و کارها سرمایه گذاری کنیم تا منجر به پیشرفت فوق‌العاده ما در کسب ثروت شود. یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای ایجاد سود مرکب، توجه به سرمایه‌های کوچک است. در واقع، با به‌ کارگیری سرمایه‌های اندک و قرار دادن آن در مسیر درست سرمایه‌گذاری، فرد می‌تواند اندوخته خود را چند برابر کند. ازجمله راه‌­هایی که می‌تواند ما را به این هدف برساند، خرید اوراق بهادار و شرکت در بازار سرمایه است. نظام پرداخت سود بانک‌ها بر اساس سود مرکب نیست. چون اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکسته خواهند شد. بنابراین نمی‌توان با پس‌انداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما اگر فرد از دانش و تخصص کافی بهره‌مند باشد می‌تواند با سرمایه‌گذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به بهره مرکب برسد. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام می‌خرند و آن را به اصل سرمایه اضافه می‌کنند.

البته برای دست‌یابی به سود مرکب، راه‌های دیگری هم مانند سرمایه‌گذاری در بخش‌های صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و خودرو وجود دارند که هر یک دانش و تجربه خاص خود را می‌طلبند. در هر روشی نخست باید به سود رسید و سودهای حاصله را به سرمایه اولیه اضافه کرد و سپس به سود مرکب دست‌یافت. در واقع ما به درآمد پایدار و زمان کافی نیاز داریم. اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از این فرمول استفاده کنیم:

در انتهای فرمول، P که همان اصل سرمایه است از سود حاصل شده کسر می‌شود.

شرح فرمول:

A = مقدار سود کسب شده در سرمایه‌گذاری

p = سرمایه اولیه

r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلاً برای ۲۰ درصد سود سالیانه عدد ۰٫۲ وارد می‌شود)

n = تعداد دفعاتی که سود در طول سال مرکب می‌شود

t = تعداد سال‌هایی که سرمایه‌گذاری طول می‌کشد

ساده‌ترین مثال سود مرکب این است که فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اید و ۲۰ درصد سود معادل ۲۰ میلیون تومان بدست آورده‌اید. با اضافه شدن ۲۰ درصد به ۱۰۰ میلیون، ۱۲۰ میلیون تومان خواهید داشت. اکنون با داشتن ۱۲۰ میلیون تومان سرمایه، اگر بازهم ۲۰ درصد سود کنید، سود شما ۲۴ میلیون خواهد بود. ۲۰ میلیون تومان سودی که به ۱۰۰ میلیون اضافه‌شده، دلیل ۴ میلیون تومان سود بیشتر است. آلبرت انیشتین گفته است که بهره مرکب، بزرگ‌ترین کشف ریاضی برای همه زما‌ن‌ها خواهد بود. بهترین تشبیهی که برای بهره مرکب بیان می‌شود، شباهت آن به کاشت درخت است. چون هرچه مدت‌زمان بیشتری صرف سرمایه‌گذاری کنیم، درنهایت ثروت بیشتری خواهیم داشت.

آیا سود مرکب در بورس فقط وجود دارد؟

احتمالاً متعجب شده باشید و این سؤال در ذهن شما نقش بسته باشد که چرا تنها از عبارت سود مرکب در بورس استفاده می‌کنیم و از مثال‌های دیگر مانند مسکن، ارز، طلا یا بانک استفاده نمی‌کنیم.
در مورد بانک باید گفت عملاً هیچ‌گاه این سودمرکب اتفاق نمی‌افتد و این یک دلیل کاملاً مشخص دارد. اگر بانکی بخواهد برای یک مشتری خود سود مرکب محاسبه کند تقریباً باید اعلام ورشکستگی کند. چراکه سوددهی بانک ضمانت دارد و باید بر اساس این ضمانت رفتار کند.

ازاین‌رو سود پرداختی معمولاً به‌صورت جداگانه پرداخت می‌شود؛ اما شما می‌توانید از بانک نیز سود مرکب بگیرید و آن با برگرداندن سود دریافتی روی اصل پول خود! البته ازآنجایی‌که سود سالانه بانک‌ها چیزی حدود ۲۰ درصد است، زمان طولانی‌تری را باید صبر کنید که با توجه به نوع تورم اقتصادی که داریم به نظر این زمان طولانی‌تر هم می‌شود!

اما در مورد سایر بازارها، این سود مرکب وجود دارد و شما به‌خوبی می‌توانید آن را در بلندمدت و طی ۵ الی ۱۰ سال به‌خوبی درک کنید؛ اما بحث اصلی اینجاست که این بازارها پویایی بورس را ندارند و درواقع به‌اندازه بورس شفاف هم نیستند.

ازاین‌رو سود مرکب شما کمتر محسوس می‌شود. از طرفی دیگر شما در بورس به‌صورت لحظه‌ای می‌توانید میزان سودآوری خود را از زمان خرید محاسبه کنید و این به‌خودی‌خود داستان سود مرکب در بورس را جذاب می‌کند؛ اما ازنظر تکنیکالی و فنی هیچ فرقی در محاسبه سود مرکب در بورس با سایر بازارهای موازی وجود ندارد؛ اما نکته مثبت سایر بازارها نسبت به بازار بورس این است که هر چه این بازار سنگین‌تر باشد

مانند بازار مسکن یا طلا احتمال فروش شما کمتر می‌شود و این اتفاق باعث می‌شود که شما اصل پول و سرمایه خود را کاری نداشته باشید و ازآنجایی‌که عموماً بخشی از خانه یا طلا را نمی‌توان فروخت، سود حاصل از آن‌ها نیز در جریان قرار می‌گیرد و شما بیشتر در این بازارها سود مرکب را احساس می‌کنید. این خود نیز دلیلی است که باعث می‌شود ما بیشتر از سود مرکب در بورس صحبت کنیم تا شما را متقاعد کنیم دیدی بلند در این بازار داشته باشید و با هر تقه ای سهام خود را نفروشید.